Anakonda, Ferdynanda Goetla „powieść o węglu”, przedstawia losy jednej kopalni w Zagłębiu Dąbrowskim – i związanych z nią postaci – w warunkach dekoniunktury lat 30. XX w., wywołanej przez wielki kryzys ekonomiczny. Konsekwencją tej sytuacji, dającej się dotkliwie we znaki polskiej gospodarce, szczególnie przemysłowi ciężkiemu, jest przejęcie powieściowej kopalni węgla kamiennego „Józef” przez potężny amerykański holding o wymownej nazwie Anakonda, który powiększa swój stan posiadania, wkraczając na nieznany sobie wcześniej teren Polski. Przykład przedsiębiorstwa, które popada w zależność od wielkiego kapitału zagranicznego, pozwala zwrócić uwagę na przemiany zachodzące w gospodarce światowej, a przede wszystkim w całej ostrości przedstawić ekonomiczne i społeczne stosunki w polskim zagłębiu węglowym oraz ukazać konflikt między nowym, bezwzględnie egzekwującym regułę dochodowości właścicielem a przywiązanym do dawnych zasad, świadomym odpowiedzialności za podległą sobie kopalnię i jej załogę dyrektorem… Powieść, pisana z przerwami przez kilka dziesięcioleci i wydana w postaci książkowej dopiero pośmiertnie, na emigracji, w 1964 r. jest swoistą kontynuacją najsłynniejszego dzieła Goetla – Z dnia na dzień. [opis z lubimyczytac.pl]

Góra Tabor to fascynujący powieściowy portret międzywojennej Polski i jej tragicznego końca. Portret wielobarwny, daleki od jednoznaczności, a przy tym jakby stanowiący ciąg dalszy głośnego eposu Na Zbruczem. To historia „przemieniania” się II Rzeczpospolitej, ówczesnej Europy, ale też głównego bohatera książki Wiesława Helaka. Janio jest kolejno artystą, żołnierzem, ziemianinem, a wreszcie chrześcijaninem, może nawet… świętym. Góra Tabor jest powieścią wybitną, świetnie napisaną, zachwycającą opisami pejzaży i sztuki, a niektóre jej partie, na przykład opis zamachu majowego w Warszawie roku 1926, dosłownie zapierają dech w piersiach.

Jak wyobrażali sobie Polacy i Rosjanie tradycje polityczne, które uznają za własne? Jak, i w odpowiedzi na jakie wyzwania próbują je zmieniać? A jak, i w odpowiedzi na jakie wyzwania, starają się je konserwować? O tym, że wyobraźnia, także ta zbiorowa ľ ta, w której przeglądają się wspólnoty polityczne i ich tradycje ľ jest rzeczywistością, świadczy siła identyfikacji jej symboli, jej bohaterów. Takim bohaterem wyobraźni politycznej Polaków pozostaje niewątpliwie Józef Piłsudski. W Rosji współczesnej symbolem jej politycznej tożsamości jest przede wszystkim osoba prezydenta Władimira Putina. Ten wybór, w obu przypadkach, mówi coś o politycznych tradycjach, o głębokości (i kierunkach) owych kolein, jakie historia wyryła w świadomości Polaków i Rosjan...

"Epistolografia Andrzeja Bobkowskiego uważana jest za jedno z najciekawszych zjawisk w literaturze polskiej XX w. Tymon Terlecki tak pisał: "Listy Bobkowskiego to listy lawiny, listy eksplozje, reakcje łańcuchowe, bezinteresowne, niewymuszone i nieupozowane, a świetne literacko". Charakterystyczne są tu użyte przez respondentów pisarza i badaczy jego twórczości określenia, a więc: żywioł, wybuch, eksplozja, lawina; zaraz obok: furia, pasja, gorączka, niekiedy nawet celowy zamęt, ale przede wszystkim inwencja i rozmach potężnej indywidualności. (...) Bobkowski był maksymalistą, był pisarzem spontanicznym i radykalnym w poglądach, a jednocześnie wnikliwym, dalekim od zarzucanych mu nonszalancji, braku precyzji czy wręcz prostactwa (...)." fragmenty szkicu Krzysztofa Ćwiklińskiego

Lwowska noc ukazuje martyrologię miasta. I męczęństwo ludzi. Tych, których naprędce zakopano w gigantycznych dołach, by kolejny, niemiecki okupant Lwowa mógł z dumą oznajmić, że miasto jest ,,Juden frei!'' ; tych, których zakatowano w więzieniach i siedzibach NKWD; elitę miasta rozstrzelaną przez Niemców na Wzgórzach Wuleckich; ofiary najstraszliwszych mordów dokonanych przez, teoretycznych, współgospodarzy tej ziemi: Ukraińców. To powieść, w której prawdziwe jest każde słowo, każda litera rozrywa serce, a sceny mordu rodziny głównego bohatera Lwowskiej nocy nie śmiałbym porównać do żadnej innej w literaturze polskiej.

Triumf literatury polskiej. Swoją nową powieścią Wiesław Helak przywraca jej wielkość, bezpowrotnie – zdawałoby się – utraconą wraz z odejściem w przeszłość Sienkiewicza i Reymonta, Żeromskiego i Orzeszkowej. Do tej ostatniej pisarz nawiązuje wprost tytułem swojej książki, najprostszym z możliwych, a przecież mówiącym wszystko – „Nad Zbruczem”. Odnalazł w niej Helak czysty, wręcz krystaliczny ton polszczyzny, stylistyką wywodzący się od Jana Kochanowskiego i Biblii Jakuba Wujka. Ewangeliczna nuta pobrzmiewa tu zresztą co i rusz; jeśli ktoś nie wiedział, co to jest literatura katolicka i czym być może w najwspanialszych swoich porywach, to teraz już wie. Wiesław Helak opowiada o Polsce, której nie było, która istniała jedynie w pamięci i w snach naszych przodków, a której bronili przed rosyjską, a później sowiecką przemocą, przed terrorem germanizacji, ale i wynarodowieniem, do czego zachęcał trzeci z zaborców – austriacki, może najbardziej podstępny. Opowiada o determinacji i heroizmie tych, o których Zygmunt Krasiński przedwcześnie, ale jednak proroczo napisał, że zniknęli z powierzchni ziemi i wielkie milczenie jest po nich. Otóż, Helak milczenie to przerywa. Nieprzypadkowo sytuując fabułę swej powieści u stóp Okopów Świętej Trójcy. W trakcie lektury „Nad Zbruczem” nie natrafimy na choćby jeden fałszywy ton. Zgodnie z dewizą ojca Konstantego, bohatera powieści podporządkowana jest ona dwu zasadom: harmonii i piękna. Dobro nazywane jest tu po imieniu, podobnie jak zło; o żadnych relatywizmach czy względach poprawnościowych nie ma mowy. Kto to powiedział? „Jestem Polakiem – więc mam obowiązki polskie; są one tym większe i tym silniej się do nich poczuwam, im wyższy przedstawiam typ człowieka”. No więc, „Nad Zbruczem” jest książką o dążeniach do osiągnięcia możliwie najwyższego stopnia człowieczeństwa. Na drodze tej Konstanty upada, lecz podnosi się, ponosi klęski, by w rezultacie zwyciężyć, dokonuje błędnych wyborów, ale potrafi winy te odkupić. Od lat nie odezwał się w naszej literaturze tak donośny głos.

„Nadberezyńcy” to najwybitniejsze dzieło Czarnyszewicza. Epicka, na poły awanturnicza, na poły romansowa opowieść o dramatycznych losach mieszkańców polskich zaścianków na ziemiach położonych między Berezyną a Dnieprem w latach 1911-1920. Jedna z najważniejszych i najpiękniejszych powieści polskich. Wojna i pokój naszych Kresów. (Michał Kryspin Pawlikowski) Wystarczyło jednej stronicy, ażebym uległ wpływowi tego narkotyku i przeczytał jednym tchem 577 stronic dużego formatu. (Czesław Miłosz) Polska szlachta zagrodowa ma w literaturze szczęście. Po Dobrzyniu z Pana Tadeusza, po Laudzie z Potopu, po Bohattyrewiczach z Nad Niemnem, otrzymujemy czwarty pomnik: Czrnyszewicza Smolarnię. (Jędrzej Giertych) Czy wiesz, że dziesięć lat temu wyszła książka po polsku w Argentynie, o której boję się ci pisać w za dużych superlatywach, bo tak namiętnie ją pokochałem. Pisana przez zagrodowego szlachcica znad Berezyny. Język słowotwórczy, dźwięczny, półbiałoruski. Konkretność wizji, miłość ziemi, drzew, chmur, obok której Reymont sztuczny jest i zimny, obok której myśleć można tylko o „Panu Tadeuszu”. (Józef Czapski w liście do Jerzego Stempowskiego) [opis z okładki]

„Nadberezyńcy” to najwybitniejsze dzieło Czarnyszewicza. Epicka, na poły awanturnicza, na poły romansowa opowieść o dramatycznych losach mieszkańców polskich zaścianków na ziemiach położonych między Berezyną a Dnieprem w latach 1911-1920. Jedna z najważniejszych i najpiękniejszych powieści polskich... [opis wg okł.].

"Nie warto być małym" to najmniej znana powieść Ferdynanda Goetla i zarazem ostatnia opublikowana za życia pisarza. Jej akcja rozpoczyna się w roku 1909, kończy tuż po wybuchu I wojny światowej. Wydarzenia powieściowe przenoszą się z Krakowa do Zakopanego, Lwowa i Warszawy. Goetel pokazuje lata 1909-1914 jako czas przełomu i przemiany, ale też zapowiedź nowej, innej, niespokojnej epoki. Młodzi bohaterowie są reprezentantami "zwariowanego pokolenia", które młodopolskie peleryny zmieniło na mundury Legionów. "Nie warto być małym" jest hołdem złożonym "niepokornym" wartościom, które przywołuje tytułowa formuła. Nie warto być małym, warto być wielkim, albo przynajmniej do tej wielkości dążyć. [opis z okładki]

Patrząc wstecz to barwny, pełen humoru i nostalgii pamiętnik pisany pod koniec życia Goetla. Autor wspomina w nim swoje dzieciństwo spędzone w młodopolskim Krakowie, burzliwą, lwowską młodość, swoje fascynacje Piłsudskim i socjalizmem, dramatyczne spotkania z Tatrami, studia w Wiedniu i gorzkie lata przeżyte w Warszawie, tuż przed wybuchem I wojny światowej. Książkę zamyka malowniczy opis przygód pisarza w dalekim Turkiestanie, gdzie został zesłany przez Rosjan w 1914 r. Patrząc wstecz to znakomicie namalowany, bezpretensjonalny autoportret jednego z najbardziej niepokornych pisarzy polskich. To także ważny przyczynek do dziejów pokolenia zdobywców, pokolenia, które w 1914 roku odrzuciło młodopolskie peleryny i taternickie czekany i stanęło do walki o niepodległą Polskę. [opis z okładki]

Nadberezyńcy Czarnyszewicza to prawdziwy biały kruk nie tylko literatury kresowej, lecz także wielkich, epickich powieści XX wieku. To zapis poświadczony biografią tysięcy krajan, tytułowych Nadberezyńców, mówiących często z pół-białoruska i przenikniętych mocno ideą jagiellońskiej Rzeczypospolitej. Bo poza mapą kanonu historii, daleko za Berezyną jaśniała kultura, której bez autora nigdy byśmy nie poznali. Określenie poza mapą w sposób szczególny zaważyło przecież na losach Floriana Czarnyszewicza uchodźcy zza granicy ryskiej, który w nowej Polsce znalazł się poza mapą oczekiwań społecznych, następnie zaś w Argentynie wiódł pełne trudów życie. Jego epos wydany po raz pierwszy w 1942 roku w Buenos Aires był z kolei poza mapą ówczesnej literatury, skupionej przecież na II wojnie światowej. Symboliczny powrót Czarnyszewicza z emigracji okazał się możliwy dopiero po upadku komunistycznego reżimu, choć kraj, o powrocie do którego marzył zginął już bezpowrotnie. [opis wg okł.].

Przedstawiamy teraz ostatnie nie wydane dotąd większe dzieło Krzyżanowskiego 55 lat po jego napisaniu. Raj doczesny wpisuje się w szczególną historię polskiej myśli o Rosji i komunizmie, stanowiąc tej historii ważne, a nie odkryte dotąd ogniwo. Mieści się pomiędzy profetyczno-konserwatywnym ujęciem Zygmunta Krasińskiego, a analityczno-optymistyczną interpretacją rosyjskiej barbarii Henryka Kamieńskiego. Wizja krakowskiego ekonomisty mieści się również pomiędzy dwoma fascynującymi spojrzeniami na rewolucję rosyjską i jej związki z tradycjami moskiewsko-petersburskiego imperium, jakie przedstawili w drugiej i trzeciej dekadzie XX wieku socjolog Ludwik Kulczycki i historyk Jan Kucharzewski. Duży dystans dzieli ją od cywilizacyjnych modeli, w których Rosję i bolszewizm umieszczali tworzący równolegle z Krzyżanowskim Feliks Koneczny i o dekadę młodszy Bogumił Jasinowski.

Ślepcy idą do nieba to trzeci tom sagi kresowej Stanisława Srokowskiego, kontynuującej główne motywy Ukraińskiego kochanka i Zdrady. Autor kreśli znakomitą panoramę kresowych ziem z ich wielowiekową kulturą, tradycjami i tragicznymi dziejami. Losy bohaterów Ślepców powiązane są zarówno z historią europejską, jak i dziejami Kresów. Fabułę wspierają wydarzenia historyczne, dokumenty, listy, relacje świadków. [opis wg okł.]

Autor od lat opisuje burzliwe dzieje ziem kresowych. Otrzymujemy fascynującą opowieść, w której splatają się losy wielu bohaterów, Polaków, Ukraińców, Żydów, Niemców, Rosjan, Ormian i Karaimów. Miłośnicy Lwowa odnajdą w niej niepowtarzalny klimat przedwojennego miasta, jego życia duchowego, towarzyskich spotkań. Wielka i tragiczna miłość polskiej dziewczyny i ukraińskiego chłopca ujawnia sens ludzkiej egzystencji w poszukiwaniu prawdy w podzielonym świecie. Porywająca akcja, klarowny i piękny język, a przede wszystkim głębia psychologiczna nadają koloryt i smak autentycznym wydarzeniom.

Autor od lat opisuje burzliwe dzieje ziem kresowych. Otrzymujemy fascynującą opowieść, w której splatają się losy wielu bohaterów, Polaków, Ukraińców, Żydów, Niemców, Rosjan, Ormian i Karaimów. Miłośnicy Lwowa odnajdą w niej niepowtarzalny klimat przedwojennego miasta, jego życia duchowego, towarzyskich spotkań. Wielka i tragiczna miłość polskiej dziewczyny i ukraińskiego chłopca ujawnia sens ludzkiej egzystencji w poszukiwaniu prawdy w podzielonym świecie. Porywająca akcja, klarowny i piękny język, a przede wszystkim głębia psychologiczna nadają koloryt i smak autentycznym wydarzeniom. "Ukraiński kochanek" stawia podstawowe pytania o wartość ludzkiego życia i sens historii. To znakomity kresowy epos, w którym odkrywamy polskie losy i naszą zagubioną pamięć.

Zdrada do drugi tom sagi kresowej Stanisława Srokowskiego. Dzieła pełnego dramatyzmu, w którym indywidualne losy bohaterów splatają się z wielką historią europejską, a tragiczne wątki miłosne oraz żywa narracja odsłaniają głębię ludzkich uczuć i tajemnicę człowieczego losu. "Zdrada" znakomicie kontynuuje główne motywy "Ukraińskiego kochanka", bezlitośnie obnaża ludzką naturę, nienawiść, barbarzyństwo, pogardę i upodlenie, a także bezsens zadawania cierpień. Pełną napięcia fabułę wspierają realne wydarzenia, dokumenty, relacje świadków, a przede wszystkim szokujące obrazy dzikiego okrucieństwa, w którym pogrąża się człowiek i świat.

Zdrada do drugi tom sagi kresowej Stanisława Srokowskiego. Dzieła pełnego dramatyzmu, w którym indywidualne losy bohaterów splatają się z wielką historią europejską, a tragiczne wątki miłosne oraz żywa narracja odsłaniają głębię ludzkich uczuć i tajemnicę człowieczego losu. Zdrada znakomicie kontynuuje główne motywy Ukraińskiego kochanka, bezlitośnie obnaża ludzką naturę, nienawiść, barbarzyństwo, pogardę i upodlenie, a także bezsens zadawania cierpień. Pełną napięcia fabułę wspierają realne wydarzenia, dokumenty, relacje świadków, a przede wszystkim szokujące obrazy dzikiego okrucieństwa, w którym pogrąża się człowiek i świat.